O Tribunal Superior só cumpre coa legalidade

Unha pantasma percorre Galicia: a das actuacións na defensa da legalidade ambiental e do equilibrio entre territorio, medio rural e produción de enerxía que exercen ducias de entidades ecoloxistas, veciñais, comunidades de montes, organizacións agrarias, de consumidores e veciñanza en xeral. Contra esta pantasma (máis ben contra esta plural e transversal corrente cívica) acordaron erguerse en santa coalición a patronal eólica, a sectorial de industria de CC.OO, as conselleiras Lorenzana e Vázquez responsábeis da Enerxía e do Medio Ambiente, canda diversos voceiros mediáticos.
E esta ofensiva dirixiuse agora contra o Tribunal competente, en virtude de regras predeterminadas, para revisar a legalidade das autorizacións de parques eólicos (P. E.) da Xunta: a Sección 3ª da Sala do Contencioso-Administrativo do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG). Critican que o TSXG acordase suspender un procedemento de revisión xudicial dun parque eólico para coñecer cal é a interpretación do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (TXUE) a respecto do Dereito europeo aplicábel, cumprindo estritamente coas facultades e obrigas que aos xuíces e tribunais de toda a Unión Europea lles outorga o artigo 267 do Tratado de Funcionamento da UE, xa que o proprio TSXG considera que da interpretación que faga o TXUE dependerá a resolución do recurso xudicial dun xeito ou doutro.
A cerna da cuestión é a interpretación do artigo 6.3 da Directiva 2011/92/UE, que define o dereito do chamado “público interesado” non só a dispor, para poder achegar as súas alegacións, da información fornecida polo promotor do P. E. correspondente, senón dos informes sectoriais que as distintas axencias e Administracións Públicas emitan sobre a conformidade do proxecto con cadansúa lexislación sectorial. Nunha recente sentenza o Tribunal Supremo (TS) considerou que o Dereito estatal permitía que estes informes sectoriais non fosen remitidos á información pública antes da proposta de resolución da Administración competente, neste caso a Xunta. Mais arestora o TSXG só fai o que pode e debe: requirir do TXUE se esa interpretación é compatíbel coa aparentemente contraditoria redacción da Directiva europea de 2011.
Coincide esta circunstancia coa suspensión cautelar das autorizacións de dezaseis P. E. polo mesmo TSXG nestes últimos dez días (o último o Ventumelo, en San Xoán de Río e Castro Caldelas), decisión alicerzada nos principios de cautela, precaución e prevención ambientais que fan específico neste eido o principio xeral da xustiza cautelar de evitarmos o perigo na mora: se se construísen estes dezaseis P. E. e despois o TSXG determinase a súa ilegalidade, como se reparan os danos sofridos no interim polo patrimonio cultural e ambiental e pola veciñanza, entidades e empresas afectadas?
Nesta enxurrada mediática os seus voceiros coinciden en apuntar, por circunstancias coñecidas, ao maxistrado Luís Villares, o que constitúe un nidio insulto á intelixencia, neutralidade e profesionalidade non só del propio, senón dos outros dous maxistrados (un deles presidente da Sala) e da outra maxistrada que, canda Villares, constitúen a Corte que ten suspendido estes 16 P. E. e remitido a cuestión prexudicial devandita ao TXUE.

O lobby eólico presiona a Xustiza galega

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) é o máximo órgano xudicial do noso País e mesmo a súa derradeira instancia en casación no eido do Dereito Civil e Administrativo galegos. Lembremos que a lexislación que regula a produción eólica e, substancialmente, lexislación galega.
Nos últimos anos o TSXG declarou ilegais s parques de Sasdónigas, Sasdónigas 1 (os dous en Mondoñedo), Campelo e Bustelo en Bergantiños e a repotenciación de Corme na Costa de Morte. E tamén acordou suspender cautelarmente as autorizacións dos parques da Lagoa en Zas e de Monte Corbal en Bergantiños, pois que doutro xeito a construción dos devanditos parques podería xerar moi graves prexuízos ao ambiente, actividades económicas e poboación da contorna atinxida.
Foron decisións xudiciais todas adoptadas consonte claras regras xurídicas. Mais o lobby eólico (CEG, a patronal eólica galega e o sindicato CC. OO) vén de dirixir unha desaquelada e ilexítima ofensiva contra o máis alto Tribunal do noso País pretextando… falla de seguranza xurídica!! Mais son precisamente os Tribunais os que interpretan e aplican a Lei nos Estados de Dereito. Velaí a ferreña e inédita reacción da propia Sala de Goberno do TSXG rexeitando estas indignas presións.
Cómpre lembrarmos as causas polas que se están a recorrer as autorizacións da Xunta (e moi axiña do Goberno central): prexuízo aos acuíferos, á flora, fauna e patrimonio ambiental, dano ao patrimonio cultural, incompatibilidade dos parques proxectados coas actividades empresariais (gandería, agricultura, turismo rural…) da contorna atinxida, prexuízo aos residentes (ruído, exceso de luminosidade…).
Europa precisa xerar electricidade de fontes renovábeis. Máis a nosa Galicia xa sobardou no 2021 en máis dun 57% os obxectivos da UE para o 2030. Non se nos poden pedir máis sacrificios ambientais, demográficos e económicos, agás que se dea unha reviravolta na lexislación e xestión desta clase de instalacións enerxéticas, de xeito que se nos compense abondo, tanto ao País en xeral como as comunidades que sofren esta enxurrada. Senón mellor vai ser que leven os muíños para a serra madrileña, onde non hai nin un por elementais razóns de protección ambiental.
Cómpre lembrarmos, tamén, que ningún programa electoral dos partidos unionistas (PSOE, PP, Sumar) achega solución ningunha para esta enxurrada eólica nin tampouco para o control da eólica mariña no prexuízo da nosa pesca e do noso sector mar-industria. De certo que só o BNG recolle no programa electoral a defensa dos nosos intereses fronte a este lobby. O mesmo lobby que integra arestora ás mesmas CC.OO., que seguen a apoiar a exacción colonialista de ENCE na ría de Pontevedra.

Máis galego nos concellos

O triste espectáculo dos alcaldes en funcións de Vigo (PSdeG), Ourense (Democracia Ourensana) e do futuro alcalde de Ferrol (PP) comparecendo perante os media e público en xeral só en castelán na noite electoral do 28-M pon de manifesto a necesidade de esixir dos nosos alcaldes, alcaldesas e das nosas Administracións locais todas o cumprimento do mandado polo Estatuto de Galicia, pola nosa Lei de Normalización Lingüística (aprobada por unanimidade do Parlamento deste país hai agora 40 anos) e polo artigo 7 da vixente Lei de Administración Local de Galicia de 1997, que dispón que o galego, como lingua propia de Galicia sexa tamén a lingua propia da súa Administración local, e dispón que “todas as convocatorias de sesións, ordes do día, mocións, votos particulares, propostas de acordo, ditames das comisións informativas, actas, notificacións, recursos, escrituras públicas, comparecencias xudiciais e todos os actos de carácter público ou administrativo que se realicen por escrito en nome das corporacións locais redactaranse en lingua galega”. Mandato que tamén fixa e mesmo amplía a Ordenanza do galego da Coruña, declarada integramente legal por recente sentenza do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.
En realidade, estas esixencias legais teñen un carácter claramente de mínimos. Porque a obriga de promoción da lingua galega referida aos concellos e deputacións esixe que a normalización do uso do galego non só na Administración local, senón na vida social e cidadá de cada vila, cidade ou localidade constitúa un eixo transversal da acción de goberno, canda a propia promoción da nosa cultura, as políticas de igualdade e máis as políticas de inclusión social. Velaí por que na negociación dos gobernos locais entre BNG, PSdeG e, no seu caso, outras forzas progressistas, cómpre estean presentes estes eixos transversais para que a eficiencia na xestión poida xerar tamén as transformacións requiridas, entre eles a mellora xeral da presente e cativa situación do uso do galego nos concellos.
Neste contexto, todos os alcaldes e todas as alcaldesas e máis as persoas que asuman os cargos de voceiros de cada grupo municipal e as concellarías delegadas haberían lembrar a súa obriga cívica co galego dando exemplo do seu uso constante e xeral ao persoal de cada Administración local, das súas empresas concesionarias e contratistas e á cidadanía en xeral. Porque é unha esixencia directa do espírito e finalidade da nosa legalidade e do compromiso cidadán co País que ha asumir cada cargo público.

Tarefas urxentes para o galego. Reflexións desde a pandemia do 2020

Esta foi a achega ao libro colectivo Falando do Dereito, publicado por Galeguizar Galicia, publicado dixitalmente en agosto de 2020. O libro completo pode descargarse en formato .pdf aquí: Falando do Dereito, ou verse a continuación:

Vacinación obrigatoria?

Hoxe é da máxima actualidade o debate sobre a vacinación obrigatoria, tanto no que se refire á obriga directa, baixo sanción, como á indirecta, cando estaríamos suxeitos a importantes limitacións na vida pública de non nos vacinar.
O primeiro sería fixar un marco legal que permita decidir, caso por caso, a posibilidade de distintas graduacións de obriga directa ou indirecta das vacinas. Coa información dispoñíbel consonte co estado actual da ciencia, semella que poden existir situacións epidemiolóxicas en abstracto que requiran desta obrigatoridade, directa ou indirecta, nomeadamente para determinados colectivos, que requiran que cedamos substancialmente no noso dereito fundamental á privacidade para garantir o dereito á vida e integridade física de moitos. Velaí a xustificación dunha reforma da Lei Orgánica 3/1986, de medidas especiais de saúde pública, facultando á Xunta de Galicia e demais Administracións autonómicas (titulares das competencias de Saúde Pública e únicas que teñen a información local epidemiolóxica para decidir aqueladamente) a lexislar distintos graos de vacinación obrigatoria, sempre suxeitas aos requisitos de proporcionalidade, necesidade e axeitamento das medidas ás súas fins sanitarias.
Despois sería o Parlamento galego quen habería reformar a nosa lei de saúde para regular un procedemento transparente e participativo para que a Xunta adoptase eventuais medidas de obrigatoridade da vacinación directa ou indirecta, onde a comunidade científica e médica, as forzas políticas e os axentes sociais poidan achegar as súas alegacións e suxestións. A resolución administrativa da Xunta, adoptada ao abeiro da así reformada Lei de Saúde de Galicia, sería revisábel polo Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) ao abeiro do procedemento urxente de protección de dereitos fundamentais, no que pode suspender cautelarmente as medidas administrativas adoptadas. Nesa revisión xudicial o TSXG decidiría se as medidas de vacinación obrigatoria adoptadas pola Xunta serían legais, ao abeiro dos devanditos requisitos de axeitamento á súa fin sanitaria, proporcionalidade e necesidade.
É xustificábel adoptarmos na Galicia medidas de vacinación obrigatoria para a Covid-19? Ao mellor si para persoal da asistencia sanitaria primaria e hospitalaria e para traballadoras/es das residencias da terceira idade e dependencia, mais non con carácter xeral, pois: i) moi axiña estará vacinada voluntariamente máis do 90% da poboación vacinábel, polo que son innecesarias, e ii) non serían medidas proporcionais, tendo en conta que as empresas produtoras das vacinas de primeira xeración esixiron ser eximidas de toda responsabilidade por danos causados por estas.
Cómpre regular o marco para adoptar medidas desta clase no futuro, mais semella que na Galicia de hoxe non teñen encaixe.

A xustiza de Galicia rexeita o pasaporte Covid

O venres 20-A coñeceuse o alicerzamento xurídico do auto da Sala de Ferias do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) do 14-A que rexeitou a autorización xudicial prevista no artigo 10.8 da Lei da Xurisdición Contencioso-Administrativa (LXCA) para a Orde da Consellaría de Sanidade do 13-A, que previa a obrigatoriedade do chamado “pasaporte Covid” (certificación de vacinamento ou de ter padecido a doenza nos últimos 180 días ou ben unha proba autorizada feita nas últimas 72 horas que reflicta negativo de Covid-19) para o interior dos establecementos de hostalería en concellos de risco alto e máximo.
Esta Orde reproducía os contidos da Orde de 22-X, vixente dende o 23 do mes pasado, que foi declarada polo mesmo TSXG o 12-A carente de efecto ningún por non ter requirido previamente esa autorización xudicial.

Un adiamento inxustificábel
As resolucións xudiciais adquiren a súa lexitimidade do aquelado dos seus razoamentos xurídicos, de xeito que só estes lle dan sentido á decisión xudicial. Disociar a decisión xudicial dos seus razoamentos só xera dúbidas e inquedanzas na Administración sanitaria, na hostalería e na cidadanía en xeral, ademáis de constituir unha praxe contraria ás regras procesuais da devandita LXCA (que só permite un adiamento de tres días entre a decisión e as súas motivacións). Que o faga ultimamente o Tribunal Constitucional non lle dá abeiro legal ningún.
Ademais, resulta pouco xustificado introducir como alicerce o auto do Tribunal Supremo de 18-A que ratificou o do Superior de Andalucía rexeitando o pasaporte Covid naquel territorio. Primeiro por se tratar de argumentos que non existían o 14-A cando decidiu o TSXG, polo que non poden alicerzar aquela decisión. Despois, por se tratar dun pasaporte Covid -o andaluz- estendido a todos os concellos, sen ter en conta cadansúa situación epidemiolóxica, circunstancia que non existía na Orde galega do 13-A-.

A necesidade da autorización xudicial previa para a esixencia do pasaporte Covid
O artigo 10.8 da LXCA outórgalle a cadanseu TSX autonómico a competencia para ratificar ou autorizar as medidas urxentes e necesarias adoptadas polas Administracións sanitarias autonómicas por razóns de saúde pública sempre que aquelas limiten ou restrinxan os dereitos fundamentais de destinatarios non identificados individualmente. Se esta limitación ou restrición atinxise destinatarios identificados ou doadamente identificábeis individualmente (doentes e contactos próximos) non se require autorización nin ratificación xudicial, consonte cos termos da Lei Orgánica 3/1986.
O TSXG considera que é evidente que os destinatarios non están identificados individualmente e desbota totalmente a tese da Xunta de Galicia de que a autorización xudicial non era precisa neste caso. E desbótaa seguindo unha liña de razonamento moi semellante á que desenvolvimos nestas páxinas no artigo da última semana. Por unha banda o pasaporte Covid atinxe ao dereito á intimidade persoal do artigo 18 da Constitución (dereito á vida privada do artigo 8 do Convenio Europeo de Dereitos Humanos -CEDH-), tendo en conta que os dados sanitarios que estaríamos obrigados a lle amosar ao establecemento hostaleiro son os máis protexidos consonte coa normativa da Unión Europea. Por outra banda, podería vulnerarse o principio de non discriminación do artigo 14 da Constitución e tamén 14 do CEDH en canto se discriminaría en función dun vacinamento non obrigatorio cando existen colectivos que non poden ser vacinados por causas médicas ou que non tiveron acceso ao vacinamento por cadanseu grupo de idade e outras circunstancias persoais.
Os motivos xurídicos do TSXG neste suposto están ben alicerzados e deixan en moi mal lugar o erro omisivo da Xunta de Galicia ao non remesarlle ao TSXG a súa Orde de 22 de xullo para efecto da autorización xudicial. Por outra banda, esta tese xudicial da necesidade da autorización previa concorda coa opinión do Ministerio Fiscal no seu informe de 13-A.

Os alicerces xurídicos do TSXG para rexeitar a autorización xudicial da Orde do 13-A
Xa entrando no fondo do asunto, cómpre lembrar que a Orde do 13-A obtivo nesa mesma data informe favorábel do Ministerio Fiscal. Un informe que considera que as súas medidas cumpren os requisitos xurisprudenciais de adecuación ou axeitamento, necesidade e proporcionalidade. Coida o Ministerio Fiscal que a limitación das liberdades é menor fronte á protección do dereito á vida de amplos colectivos, mesmo aqueles que aínda non puideron ter acceso completo á vacinación, e o efecto positivo do pasaporte Covid moi probábel ademais de proporcionado. Neste senso, o informe do Ministerio Fiscal conecta coa Decisión do Consello Constitucional francés de 5 de agosto de 2021, que considerou acreditado que, ao estado actual do coñecemento científico, o risco de circulación do virus redúcese de xeito substancial entre as persoas vacinadas, que veñen de sofrir a doenza ou que teñen un recente test negativo. Coidando, xa que logo “idónea” ou “axeitada” a esixencia do pasaporte Covid, malia que no caso da República francesa a esixencia abranguía non só os establecementos de hostalería, senón determinadas áreas comerciais e transportes públicos.
O TSXG, no seu auto de 14-A, recoñeceu tamén a proporcionalidade “stricto senso” do pasaporte Covid por atinxir as liberdades dun xeito menor, mais desbotou tanto a súa necesidade como o criterio da súa adecuación, baseándoo nos seguintes argumentos principais:
a. Non se xustificaba por que non se requiría o pasaporte “Covid” ás persoas empregadas dos establecementos hostaleiros e si ás clientes. Tampouco se xustificaba porqué a súa esixencia na hostalería e non nos establecementos comerciais. Estes motivos non deixan de ter un certo sentido, malia que a esixencia do uso da máscara en toda circunstancia ás devanditas empregadas e, no caso das áreas comerciais, ás empregadas e clientes modula a innecesariedade relativa do pasaporte Covid tanto nesas áreas comerciais como para os empregados da hostalería.
b. A situación epidemiolóxica comparativa de Galicia non mellorara a respecto doutras durante as tres semanas de vixencia (23-X ao 12-A) do pasaporte Covid.Mais este razonamento non ten en conta que nos principais concellos atinxidos non foi vixente ate o 31-X e non existiu, xa que logo, tempo abondo para facer comparanzas acaídas.
c. Malia estar acreditado que o vacinamento e o padecemento anterior da Covid restrinxen a súa circulación, non pode dicirse o mesmo dun test negativo, por constituír unha proba referida ao intre da súa práctica, mais non garante a falla dun contaxio posterior. Mais no estado actual da ciencia tamén semella acreditado que unha persoa non é axente de contaxio perigoso se acredita non ser portadora de níveis significativos do virus nas últimas 72 horas.

Unha avaliación dos alicerces do TSXG
Ademais do seu inxustificado adiamento semella que o auto do TSXG, achegando elementos interesantes á análise xurídica de compatibilidade entre liberdades e saúde, non avalia as medidas adoptadas dende o ponto de vista do coñecemento relativo obtido na data actual pola comunidade científica. Os Tribunais non poden pedir seguranzas totais, mais si probabilidades certas e é aí onde non acertou o TSXG.
Máis interesante é afondar no desbotamento de restricións de dereitos máis intensas ou mesmo máis lixeiras cando existan medidas efectivas semellantes que non couten estas liberdades.

O debate subxacente: a obrigatoriedade da vacinación
En realidade o que paira na Europa toda é o debate sobre se é compatíbel cos dereitos humanos a vacinación xeral obrigatoria, quer directa, quer indirecta (o que xeraría unha aplicación xeral do pasaporte “Covid”). Xuristas analistas de ámbitos ideolóxicos tan afastados como Roberto Blanco Valdés (en La Voz de Galicia) ou Joan J. Queralt (en elnacional.cat) defenderon esta medida moi recentemente.
Semella que nunha Galicia con máis do 70% da poboación vacinada e níveis moi baixos de rexeitamento cidadán á vacinación, esta medida non sería proporcional nin necesaria. Mais isto será tema xa para un vindeiro artigo.

Conciliarmos liberdade e saúde

O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) rexeitou este sábado 14-A a autorización que lle pediu a Consellería de Sanidade da Xunta para a vixencia da súa Orde de 13-A na que se obrigaba ás persoas usuarias do interior dos establecementos de hostalería nos concellos cualificados de risco alto e máximo a amosar, quer o certificado de vacinamento ou de ter padecido a doenza nos últimos 180 días, quer unha proba negativa de Covid-19 das 72 horas anteriores.
Esta Orde reproducía a emitida o 22 de xullo, vixente até o xoves 12-A, cando o propio TSXG constatou a súa falla de vixencia por non ter pedido previamente a Xunta a autorización prevista na Lei da xurisdición contencioso-administrativa para as medidas sanitarias que os Gobernos autonómicos coiden precisas e urxentes cando supoñan a limitación ou restrición de dereitos fundamentais e os seus destinatarios non estean identificados individualmente. Decisión esta que constituíu un grave erro, para nada desculpábel, da Xunta pola evidencia de que esa clase de “pasaporte Covid” traía consigo tanto a comunicación a terceiros de dados persoais de máxima protección (o feito de estar vacinado ou de padecer ou non a doenza xerada polo Covid-19) como un tratamento desigual aos usuarios. Que había restrición ou limitación de dereitos fundamentais era evidente e só a Xunta non o viu.
Máis complexa era a decisión de admitir ou non estas restricións dos dereitos fundamentais (nomeadamente o principio de non discriminación e o dereito á intimidade persoal), por ser ou non esas medidas de saúde pública precisas, proporcionadas e acaídas á súa finalidade. O propio Ministerio Fiscal considerou nun procedemento xudicial coetáneo que estas medidas estaban xustificadas. Mais varias das axencias e autoridades de protección de dados persoais do ámbito da UE dubidaron sobre a compatibilidade do “pasaporte Covid” co principio de non discriminación por: i) non ser obrigatoria a vacinación, ii) existir colectivos que non poden vacinarse por razóns médicas ou doutra clase, e iii) existir parte da poboación á que aínda non lle foi ofrecida a vacinación.
Nos vindeiros días coñeceremos os argumentos do TSXG, até agora inéditos. Mais este proceso xudicial evidencia a necesidade de compatibilizarmos a eficacia e eficiencia das políticas sanitarias cos dereitos fundamentais e liberdades das persoas. Porque nin Galicia nin a Europa democrática en xeral poden loitar contra a Covid-19 ao xeito dos estados autoritarios ou totalitarios, ao xeito da China, Irán, Arabia Saudita ou dos Emiratos Árabes Unidos.

Un “horror” grandísimo

O Tribunal Superior de Galicia (TSXG) vén de declarar non vixentes as restricións que obrigaban ás persoas usuarias a acreditar o seu vacinamento, padecemento da Covid-19 nos últimos 180 días ou certificación PCR ou de antíxenos negativa, homologada pola UE, para acceder ao lecer nocturno e máis ao interior dos negocios de hostalería nos concellos sinalados de risco alto ou máximo.
A decisión do TSXG alicérzase na falla da súa autorización previa, consonte coa Lei Orgánica 3/1986 e da Lei reguladora da xurisdición contencioso-administrativa. En troques o Goberno galego si pediu e obtivo do TSXG a autorización coetánea para limitar as xuntanzas de non convivintes na franxa nocturna e para limitar os grupos máximos de non convivintes en exteriores e interiores dos negocios da hostalería.
O problema é que faltou a autorización previa do TSXG porque a Xunta non lla pediu, como si fixo coa restrición das xuntanzas dos non convivintes por considerar que restrinxían dereitos fundamentais en xeral, de persoas non doentes nin vencelladas intimamente a estas.
O “horror” da Consellaría de Sanidade e da Vicepresidencia 1ª e Consellaría da Presidencia, Xustiza e Turismo da Xunta (porque a Asesoría Xurídica Xeral pertence a este Departamento) é superior, moito máis en comparanza coa dilixencia amosada para pedir e obter a autorización xudicial a respecto da limitación numérica e temporal das xuntanzas de persoas non convivintes da Orde da Consellaría de Sanidade de 21.07.2021. E a magnitude deste erro obríganos a matinar aqueladamente sobre a tendencia da Administración Sanitaria galega (canda outras) para restrinxir dereitos fundamentais sen coidado do procedemento, das garantías cidadás e dos requisitos de axeitamento ao caso, de eficiencia e de proporcionalidade.
Porque Galicia e a UE non son -polo de agora- países ou territorios sometidos aos diktat autoritarios ou totalitarios da China, Arabia Saudita, Emiratos Árabes Unidos ou o Irán. E restrinxir os dereitos fundamentais para acadar as mellores medidas sanitarias non se pode facer trapalleiramente, senón con respecto aos procedementos, garantías e contidos da lexislación internacional e interna de dereitos humanos.
Esta trapallada non ten xustificación nin desculpa ningunha.

PSOE e Unidas Podemos contra o autogoberno galego

O Congreso dos Deputados vén de aprobar o proxecto de lei contra a fraude fiscal que penaliza no IRPF as vendas dos bens que recebimos dos nosos ascendentes ou cónxuxes a medio de pactos sucesorios (de mellora ou apartación) se as facemos antes da morte das persoas que nolos transmitiron. Deste xeito haberíamos pagar como incremento patrimonial no IRPF pola diferenza entre o prezo polo que vendemos e polo que adquiriu o noso pai ou avó, no canto de facelo polo valor consignado no pacto sucesorio.
A reforma atenta contra un principio básico da propia lei do IRPF: que non sexan gravados no IRPF feitos impoñíbeis xa gravados noutro Imposto, como neste caso o de Sucesións. Porque someter a unha dupla imposición (IRPF e Sucesións) este suposto incremento patrimonial, ademais de atentar contra este principio esencial do IRPF, vulnera o artigo 31 da Constitución, en canto trata diferente a quen adquire por negocio xurídico sucesorio entre vivos (pactos sucesorios) e a quen adquire por causa de morte, contra o que dispón o Dereito Civil galego, que é quen determina os feitos impoñíbeis para os efectos fiscais.
Até hai poucos anos a Axencia Tributaria Estatal obrigaba tributar por incremento patrimonial no IRPF ás persoas que transmitían os seus bens ás descendentes ou cónxuxes a medio de pactos sucesorios, aplicando a norma das doazóns e descoñecendo a plena aplicabilidade do Dereito galego, que recoñece a posibilidade de transmitir bens en vida (descoñecida no Dereito Civil estatal) e suxeita esta transmisión sob a norma fiscal da sucesión no canto da norma fiscal da doazón. O traballo do Despacho que dirixo, en coordinación coa Asesoría Bieito de Ourense, foi determinante para que, primeiro o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia e, despois, a decisiva sentenza do Tribunal Supremo de 09.02.2016, determinasen que os pactos sucesorios non eran doazóns e, xa que logo, que as persoas transmitentes dos bens obxecto de mellora ou apartación non pagarían por incremento patrimonial no IRPF.
Mais agora, partindo dunha desaquelada presunción de fraude, preténdese facer pagar por incremento patrimonial no IRPF a quen venda un ben en vida da persoa que llelo transmitiu por pacto sucesorio, o que supón unha emenda á totalidade á autonomía lexislativa do noso país. Porque temos autogoberno abondo para definir as consecuencias xurídicas do noso Dereito Civil e máis a súa fiscalidade sucesoria.
A agresión ao autogoberno galego é moi grave, porque na práctica trátase de inviabilizar o dereito que temos de recebir a nosa herdanza en vida e actuar como donos desde o primeiro momento. Latexa ese espirito xacobino da esquerda española, que desconfía da pluralidade lexislativa das distintas nacións que compoñen a irresolta plurinacionalidade española.
Rematamos preguntándonos, canda Julio Iglesias, esgrevio xurista e alcalde de Ares: u-la opinión do PSdeG?

Artellarmos outra produción eólica

O Decreto eólico do goberno BNG-PSdeG do 2007 garantía xustos rendementos para os propietarios dos terreos e as comunidades locais onde se inserían, así como priorizar os mellores plans industriais, que garantían para o ámbito local e, en xeral, para Galicia un desenvolvemento industrial adicional á potencia eólica adxudicada. Mais Núñez Feijóo derrogou as adxudicacións decididas ao abeiro deste Decreto, impedindo o desenvolvemento de plans industriais por 5.000 M€ que xerarían daquela uns 8.000 postos de traballo.
Arestora as enerxías renovábeis voltan estar na axenda. E iso está ben. Mais resulta que unha malfadada combinación da lexislación eléctrica española coa lexislación ambiental e de ordenamento territorial galega está a xerar unha enxurrada de proxectos eólicos ilegais, inviábeis e insostíbeis. Proxectos moitas veces xerados desde a simple especulación e que non atenden o desenvolvemento económico sustentábel da Galicia ao que haberían de se subordinar.
Existen tamén proxectos con ilegalidades abondo. A defensa do ambiente e do patrimonio cultural (igrexas, castros, mámoas, camiños xacobeos…) han ir por diante, como ordenan as Leis galegas 5/2016 do patrimonio cultural e 5/2019 do patrimonio natural de Galicia. Por outra banda, para tentar diluír sobre o papel o impacto ambiental e na paisaxe algunhas das promotoras adoitan fraccionar macroparques inviábeis xuridicamente noutros menores, praxe xa condenada con pena de nulidade polo Tribunal Superior de Xustiza de Galicia). Arestora os proxectos dos parques Bustelo, Campelo e Toural, na bisbarra bergantiñá, os de Legre, Gasalla e Solpor (na de Ordes-Curtis) e Troitomil e outros nas terras da Baña-Negreira incorren nesta fraude de lei.
Sen contar os desaquelados impactos paisaxísticos (arestora fan torres de 200 m., non as vellas de 30) e acústicos, que fai imposíbel a vida nas aldeas da contorna. Ou a inviabilidade das explotacións agrogandeiras, porque desta volta queren facer parques eólicos nos prados das abas, xa non só nos cumios e curotas.
Se isto non se amaña imos ver un dos conflitos sociais máis importantes da historia contemporánea de Galicia. Porque moitos propietarios rurais, sindicatos agrarios, comunidades de montes en man común, alcaldes dos partidos todos e as forzas políticas de oposición, van estar fronte esta enxurrada propia dos peores esquemas da explotación colonial, tendo en conta que exportamos o terzo da enerxía eléctrica que producimos e non podemos beneficiar as nosas empresas e a nosa cidadanía cunha tarifa eléctrica que compense os nosos custos ambientais e sociais.
Velaí que haberían ser as industrias galegas responsábeis as que haberían termar deste conflito e propor un marco legal, un auténtico pacto social, que regulase a explotación eólica na Galicia, alicerzado: i) nunha acaída compensación ás comunidades locais, propietarios individuais ou comunitarios e concellos atinxidos (Mazaricos só percebe 200.000 € da Xunta dos 700.000 € que esta recada polo canon eólico no seu territorio), ii) nun pacto pola reindustrialización -sectorial nas renovábeis e xeral a medio dunha tarifa eléctrica industrial de noso-, e iii) nunha volta ao modelo do goberno bipartito priorizando na escolla eólica ás empresas vencelladas á economía produtiva galega.